Een Onewheel heeft 1 wiel. De Europese eisen (EG) met betrekking tot voertuigen zijn van toepassing op voertuigen die 2-, 3- of 4 wielen hebben. Een Onewheel valt niet onder EG-richtlijnen en dus ook niet onder voertuig categorieën. Qua regelgeving is het geen voertuig en kan het dus ook geen motorrijtuig zijn volgens de WegenVerkeersWet en het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens.
Maar wat is het dan wel?
Volgens Artikel 4 lid 4 Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens 1990 (RVV 1990) is een Onewheel een elektrisch verplaatsingsvoorwerp:
In afwijking van het eerste en het tweede lid gebruiken personen die zich verplaatsen met behulp van voorwerpen, niet zijnde voertuigen, het fietspad, het fiets/bromfietspad, het trottoir of het voetpad. Zij gebruiken de rijbaan indien een fietspad, een fiets/bromfietspad, een trottoir of een voetpad ontbreekt.
Het is geen garantie dat je daarmee een boete voorkomt. Maar een Onewheel is geen voertuig en dus ook geen motorvoertuig en we zagen al meerdere malen dat eenwielers en Onewheels na inbeslagname werden teruggegeven en dat er uiteindelijk geen boetes zijn gegeven.
Een Onewheel is op papier legaal maar nauwelijks te verzekeren omdat verzekeraars hiervan niet op de hoogte zijn. Blijkbaar is er ook geen verzekeringsplicht want het is geen voertuig. Toch willen vrijwel alle eigenaren van een Onewheel graag een AVP verzekering afsluiten die onverhoopte schade dekt en de politie raad dit ook aan. In ons gesprek met het CDA kregen we te horen dat de overheid hier niet over gaat maar dat we zelf verzekeraars moeten benaderen.
Update juni 2021 van het ministerie van I&W op de vraag of een Onewheel nu wel of geen voertuig is wat is toegestaan op de openbare weg:
Definitie ‘voertuig’
Om juridische begrippen te definiëren kijken we eerst altijd naar de juridische teksten waarbij het het duidelijkste is als het begrip expliciet is gedefinieerd.
De Wegenverkeerswet 1994 (Wvw 1994) kent het begrip “motorrijtuig”, waarin de term “voertuigen” wordt gebruikt. Daar wordt echter niet aangegeven wat een voertuig is.
Zo’n definitiebepaling van voertuig is wel terug te vinden in artikel 1 van het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990). Daarin is opgenomen: “voertuigen: fietsen, bromfietsen, gehandicaptenvoertuigen, motorvoertuigen, trams en wagens;”.
Het begrip “voertuigen” is hier gedefinieerd middels een aantal voorbeelden uit de tijd dat het RVV 1990 werd vastgesteld. Hier wordt nog niet helder of de onewheel hieronder valt. Wel wordt daarbij het begrip “motorvoertuigen” geïntroduceerd. Dit begrip “motorvoertuig” is een relatief open categorie waarin elk gemotoriseerd voertuig, anders dan bromfietsen, fietsen met trapondersteuning en gehandicaptenvoertuigen, bestemd om anders dan langs rails te worden voortbewogen, valt. Dan blijft de vraag staan hoe het begrip voertuig dan gedefinieerd moet worden.
Bij gebrek aan een juridische definitie moet worden gekeken wat het begrip dan in het normale spraakgebruik betekent. Volgens de Van Dale is een voertuig “een vervoermiddel voor vervoer over land”. Een vervoermiddel is volgens de Van Dale “een middel tot vervoer”, en vervoer is “het van de ene naar de andere plaats brengen”. Dat doet een eenwieler ook. Zo blijkt in het normale spraakgebruik dat een onewheel een voertuig is. Daarbij speelt ook mee dat het gebruik van de onewheel dat wordt voorgestaan laat zien dat hier sprake is van een voertuig, namelijk om mensen te vervoeren. Ook in jullie communicatie op jullie eigen website spreken jullie van de onewheel en monowheel als ‘vervoersmiddel’: “De monowheel maakt een opmerkelijk opmars als vervoermiddel” en “Als je voor het eerst een Onewheel ziet zou je denken dat het een enorm moeilijk te besturen vervoersmiddel is.” Het simpele feit dat het begrip “voertuig” juridisch gezien niet is gedefinieerd betekent niet dat er geen sprake is van een voertuig. Op de vraag of een onewheel gezien moet worden als een motorvoertuig/motorrijtuig is het antwoord ja. Aangezien de onewheel een elektromotor heeft om te worden voortbewogen, is voldaan aan de definitie van motorrijtuig als bedoeld in art. 1, eerste lid, onderdeel c, van de Wvw 1994.
Noodzaak van toelating
Motorvoertuigen mogen in Nederland pas de weg op als het voertuig daadwerkelijk is toegelaten. Daarvoor bestaan grofweg twee mogelijkheden. Ofwel via een typegoedkeuring of individuele goedkeuring in een van de Europese categorieën, ofwel via een aanwijzing volgens de nationale regels die zijn uitgewerkt in de Beleidsregel aanwijzing bijzondere bromfietsen. Deze regelingen zijn jullie bekend.
Verzekeringsplicht
De onewheel moet dus gezien worden als een motorrijtuig en valt daarmee onder definitie van motorrijtuig in art. 1 van de Wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen. Er is geen uitzondering voor dergelijke motorrijtuigen gemaakt. Dat betekent dat alle motorrijtuigen altijd een WA-verzekering moeten hebben.
Overigens geldt ook de verzekeringsplicht los van de toelating. Dat betekent dat als (illegaal) wordt gereden op of in een niet toegelaten of aangewezen motorvoertuig, er nog steeds een verzekeringsplicht geldt. Dat betekent dat je hier dus ook een boete voor kunt krijgen.
Hier is sprake van bij de brief van het OM waarvan jullie een deel citeren. Er is een boete opgelegd voor het niet verzekerd zijn. Dat staat los van het feit dat het voertuig niet is toegelaten of aangewezen. De brief van het OM zegt hierover niets. Al spreekt het OM wel degelijk van een ‘voertuig’ in het betreffende schrijven.
Conclusie
Onze conclusie is dat de onewheel en de monowheel motorvoertuigen zijn die niet zijn toegelaten tot de weg.
